Izba Pamięci/ Patron szkoły
Szkolna Izba Pamięci została stworzona w roku szkolnym 2003/2004. Jej uroczyste otwarcie nastąpiło 19 maja 2004 roku i było ważnym punktem miejskich uroczystości związanych z 60 rocznicą bitwy o Monte Cassino i nadaniem szkole zaszczytnego imienia Bohaterów Monte Cassino.
Poświęcona jest ona żołnierzom 2 Korpusu Wojska Polskiego, formacji która w czasie II wojny światowej brała udział w walkach o zdobycie Monte Cassino.
Ekspozycja w Izbie Pamięci przedstawia historię 2 Korpusu Wojska Polskiego od momentu tworzenia Armii Polskiej w ZSRR aż do zakończenia kampanii włoskiej.
w izbie zgromadzono oryginalne dokumenty i fotografie, kserokopie zdjęć i
dokumentów, mapy, odznaczenia, medale, odznaki i różnorodne pamiątki, które wykorzystano do przygotowania tablic i gablot tematycznych. Większość zebranych materiałów i pamiątek zostało podarowanych szkole przez uczestników bitwy o Monte Cassino: prof. W. Żdanowicza, żołnierza 3 DSK, pana P. Wojeckiego - żołnierza z Brygady Pancernej; pana M. Krakowskiego - żołnierza 3 DSK oraz rodziny byłych żołnierzy 2 Korpusu Polskiego.
Honorowe miejsce w szkolnej ekspozycji zajmują urny z ziemią z polskich cmentarzy wojennych we Włoszech: Monte Cassino, Casamassimy, Loreto i Bolonii.
W izbie znajdują się również oryginalne mundury żołnierzy 2 Korpusu Polskiego oraz kącik książek i opracowań poświęconych bitwie pod Monte Cassino oraz walkom Polaków na frontach II wojny światowej.
W 2009 roku Izbie Pamięci nadano imię prof. W. Żdanowicza.
Izba Pamięci służy uczniom naszego gimnazjum.
Pozwala im poznać chlubne karty naszej historii, odczuć dumę narodową. Jest ona wizytówką naszej placówki, jest reprezentacyjnym miejscem odwiedzanym przez różnych gości. Uczniowie innych szkół z okazji dni otwartych, Regionalnego Festiwalu Pieśni Patriotycznej i konkursu o Monte Cassino zwiedzając ją mają możliwość poznać sylwetki polskich żołnierzy, bohaterów II wojny światowej.
HISTORIA BITWY O MONTE CASSINO
11-18 MAJA 1944 ROKU
Są bitwy, na które nie pada pył zapomnienia;
Bierze je na swoje skrzydła legenda
i zanosi do ,,narodowego pamiątek kościoła''
Do nich należy właśnie bitwa o Monte Cassino
Władysław Anders
Na wzgórzu Monte Cassino klasztor Benedyktynów wznosił się od stuleci. Był domem modlitwy i pracy, a podczas II wojny światowej zmienił się w najlepiej umocnioną przez Niemców placówkę, która zasłaniała wybawicielom drogę na Rzym. Dla Polaków stała się pamiętnym miejscem ofiary i chwały.
Walka o wzgórze rozpoczęła się w styczniu. Niemcy oparli się trzem natarciom. Górę szturmowali Amerykanie, Francuzi i batalion hinduskiej piechoty. Czwarty atak powierzono Polakom.
21 marca 1944 roku gen. Leese – dowódca 8 armii Aliantów - poinformował, że 2 Korpus Wojska Polskiego otrzymał zadanie zdobycia masywu i klasztoru Monte Cassino. Polacy rozpoczęli skrupulatne przygotowania do bitwy. Rozdzielono zadania między poszczególne oddziały. Opasano teren kablami telefonicznymi, aby zachować łączność walczących z dowództwem. Owe przewody nieustannie się rwały i bez przerwy były naprawiane przez ofiarnych łącznościowców. Na grzbietach mułów i plecach ludzi wnoszono sprzęt, amunicję, wodę i żywność. Któż może przecenić pracę saperów rozbrajających miny i montujących stanowiska artylerii. Nawet ciężkie działa przeciwpancerne Karpatczycy wtoczyli w częściach na dogodne pozycje.
Rozpoczęcie natarcia dowództwo wyznaczało na 11 maja na godzinę 23.00.
Z wybiciem tej godziny rozpoczął się mordercy szturm na wzgórze. Polacy mężniez modlitwą i słowami „Jeszcze Polska nie zginęła.." ruszyli w bój. Walka trwała siedem dni. Niektóre odcinki trzeba było zdobywać kilka razy. Polscy żołnierze nie żałowali trudu i krwi. W dniu 18 maja 1944 roku nad murami zdobytego klasztoru powiewała biało-czerwona flaga.
Po bitwie dowódca 2 Korpusu Wojska Polskiego – gen. Władysław Anders otrzymał od dowódcy 8 armii list ze słowami: „Dzielność polskich oddziałów w tych zażartych walkach oraz sposób w jaki wytrzymały one ciężki ogień moździerzy i artylerii oraz sposób uporczywe natarcia były dla mnie rewelacją. Pewny jestem, że ten pamiętny czyn przejdzie do historii jako wspaniałe osiągnięcie oręża polskiego, a w naszej historii wojskowej na pewno zaliczony będzie do wybitnych sukcesów 8 armii".
W bitwie o Monte Cassino poległo 1200 żołnierzy polskich. Złożono ich u stóp Góry Ofiarnej na zboczu Wzgórza 593. U wejścia na cmentarz napis głosi: „Przechodniu powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie".
Wybór patrona szkoły
Od 1871 roku w budynku przy ulicy obecnie Szenwalda 2 w Zabrzu mieściła się szkoła, w której przez lata kultywowano tradycje narodowe i patriotyczne. W Szkole Podstawowej nr 3 od 1999 roku organizowano uroczyste akademie z okazji rocznicy bitwy o Monte Cassino. Po utworzeniu Gimnazjum nr 16 w roku szkolnym 1999/2000 uczniowie przejęli tradycję obchodów rocznicy zwycięskiej bitwy, a w programie wychowawczym Szkoły szczególne miejsce zajęły zagadnienia patriotyczne i społeczne.
Od 1998 roku częstym gościem Szkoły był Pan Profesor Witold Żdanowicz, uczestnik bitwy o Monte Cassino, który w przemówieniach ukazywał młodzieży bohaterstwo polskich żołnierzy. Młodzi ludzie uczyli się od bohatera miłości do Ojczyzny, poznawali zasługi żołnierzy 2 Korpusu Wojska Polskiego w walce o wolność i pokój na świecie.
Społeczność szkolna brała czynny udział w majowych spotkaniach kombatantów, organizowanych przez zespół „Śląsk pamięci Monte Cassino". Uczestnicy byli zapraszani na uroczystości szkolne. Ta współpraca zacieśniła więzi miedzy bohaterami bitwy a społecznością szkolną, co przyczyniło się do przyjęcia zaszczytnego imienia Bohaterów Monte Cassino oraz tradycji organizowania uroczystości z okazji kolejnych rocznic bitwy.
W pobliżu Szkoły przy Alei Bohaterów Monte Cassino znajduje się pomnik poświęcony pamięci żołnierzy 2 Korpusu Polskiego, walczących w tej bitwie.
Społeczność szkolna opiekuje się tym pomnikiem. Bohaterstwo Polaków walczących o Monte Cassino przypominają pamiątki zgromadzone w Szkolnej Izbie Pamięci oraz dekoracje na terenie szkoły. Uczniowie i nauczyciele uczestniczą w licznych uroczystościach w kraju i za granicą, poświęconych tym, którzy walczyli o wolną Polskę i pokój na świecie.
